Wiele osób doświadcza jej na co dzień, ale niektóre grupy są szczególnie narażone na ataki. Kim są ci, którzy najczęściej stają się celem hejtu i jakie mechanizmy społeczne oraz psychologiczne sprzyjają takim zachowaniom?
Osoby znane publicznie, takie jak celebryci, politycy czy influencerzy, są jednymi z najczęstszych ofiar hejtu. Jako osoby rozpoznawalne, działające na forum publicznym, są stale oceniane i krytykowane przez szeroką rzeszę odbiorców. To właśnie ich popularność oraz widoczność w mediach czynią ich łatwym celem dla hejterów. Każda wypowiedź, działanie czy wygląd stają się pretekstem do fali negatywnych komentarzy. Celebryci często spotykają się z hejtem dotyczącym ich życia prywatnego, wyglądu lub decyzji zawodowych. Politycy natomiast, szczególnie ci o kontrowersyjnych poglądach, są atakowani ze względu na swoje przekonania i działania. W przypadku influencerów, którzy budują swoje kariery w dużej mierze na relacjach z fanami, hejt może być szczególnie bolesny, ponieważ często pochodzi od osób, które wcześniej ich wspierały.
Kolejną grupą szczególnie narażoną na hejt są osoby młode, zwłaszcza nastolatkowie. Młodzież spędza dużo czasu w internecie, a media społecznościowe odgrywają kluczową rolę w ich życiu społecznym. Presja rówieśników, potrzeba akceptacji oraz brak dojrzałości emocjonalnej sprawiają, że młodzi ludzie są szczególnie wrażliwi na krytykę i ataki słowne. Często stają się celem hejtu z powodu swojego wyglądu, zainteresowań, orientacji seksualnej czy pochodzenia. Cyberprzemoc wśród młodzieży może przyjmować różne formy, od obraźliwych komentarzy po tworzenie fałszywych profili czy publikowanie kompromitujących zdjęć. Tego typu doświadczenia mogą prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych, takich jak depresja, lęk czy nawet próby samobójcze.
Osoby należące do mniejszości społecznych i kulturowych również są szczególnie narażone na hejt w internecie. Dotyczy to mniejszości etnicznych, religijnych, seksualnych czy osób z niepełnosprawnościami. W przypadku takich grup hejt często wynika z uprzedzeń, stereotypów oraz braku akceptacji różnorodności. Na przykład osoby LGBTQ+ często spotykają się z homofobicznymi komentarzami i wyzwiskami, podczas gdy przedstawiciele mniejszości etnicznych bywają atakowani ze względu na swoje pochodzenie czy wygląd. Hejt wobec osób z niepełnosprawnościami zazwyczaj opiera się na deprecjonowaniu ich możliwości, wyśmiewaniu lub traktowaniu z pogardą. W przypadku tych grup mowa nienawiści w internecie często przekłada się na rzeczywiste działania dyskryminacyjne w świecie offline, co potęguje problem.
Kobiety w sieci również doświadczają hejtu w sposób szczególny. Choć mowa nienawiści dotyka obu płci, kobiety częściej stają się celem ataków opartych na seksizmie. Krytykowane są za swój wygląd, poglądy, a także za osiągnięcia zawodowe, które bywają deprecjonowane lub przypisywane innym osobom. Kobiety aktywne w sferze publicznej, zwłaszcza te wyrażające swoje opinie, są często atakowane za swoją niezależność lub otwartość. Przemoc słowna wobec kobiet w internecie nierzadko przybiera formę gróźb, szczególnie seksualnych, co czyni ją wyjątkowo obciążającą psychicznie.
Hejt dotyka również osoby starsze, które coraz częściej korzystają z internetu. Seniorzy są narażeni na ataki związane z ich wiekiem, stereotypami dotyczącymi ich nieporadności technologicznej czy braku zrozumienia współczesnych trendów. Młodsze pokolenia często traktują ich z pogardą, co przejawia się w lekceważących komentarzach. W skrajnych przypadkach hejt wobec osób starszych może prowadzić do ich wykluczenia cyfrowego, gdyż rezygnują one z aktywności w internecie w obawie przed negatywnymi reakcjami.
Mechanizmy hejtu w internecie opierają się na kilku kluczowych czynnikach. Anonimowość użytkowników sprawia, że łatwiej jest im wyrażać negatywne opinie bez ponoszenia konsekwencji. Brak bezpośredniego kontaktu z ofiarą osłabia empatię, co ułatwia atakowanie innych. Ponadto internet często tworzy przestrzeń, w której osoby o podobnych poglądach mogą się wzajemnie wspierać, co potęguje eskalację hejtu. Hejterzy często działają w grupach, gdzie czują się silniejsi i mniej narażeni na odpowiedzialność. Warto również zauważyć, że hejt w internecie bywa narzędziem do wyrażania frustracji i radzenia sobie z własnymi problemami emocjonalnymi. Dla wielu osób atakowanie innych staje się sposobem na chwilowe poczucie kontroli czy władzy.
W walce z hejtem kluczowe znaczenie ma edukacja i budowanie świadomości społecznej. Należy uczyć zarówno młodych ludzi, jak i dorosłych, jakie są konsekwencje mowy nienawiści oraz jak reagować na takie sytuacje. Platformy internetowe powinny w większym stopniu monitorować treści publikowane przez użytkowników i skutecznie eliminować hejterskie komentarze. Istotne jest również wsparcie dla osób, które doświadczają hejtu. Mogą one korzystać z pomocy psychologicznej, a także zgłaszać przypadki cyberprzemocy odpowiednim instytucjom. Warto podkreślić, że każdy użytkownik internetu ma wpływ na to, jak wygląda przestrzeń cyfrowa. Reagowanie na hejt, wspieranie ofiar oraz promowanie pozytywnych postaw mogą przyczynić się do stworzenia bardziej przyjaznego środowiska w sieci.
Hejt w internecie to problem, który dotyka wielu grup społecznych, jednak szczególnie narażone są osoby znane publicznie, młodzież, mniejszości społeczne, kobiety oraz osoby starsze. Mechanizmy społeczne, anonimowość i brak odpowiedzialności sprawiają, że zjawisko to jest trudne do wyeliminowania. Niemniej jednak poprzez edukację, wsparcie oraz działania prawne możliwe jest ograniczenie jego wpływu i budowanie bezpieczniejszej przestrzeni w sieci. Wspólna odpowiedzialność za jakość komunikacji w internecie jest kluczowa, by zmniejszyć skalę tego problemu i chronić tych, którzy są na niego najbardziej narażeni.
Konsultacje merytoryczne Centrum Napraw Komputerów oraz Warszawskie Centrum Napraw